Forum KOMIKSpec.pl

Pozostałe => Literatura => Wątek zaczęty przez: Gieferg w Wt, 19 Marzec 2019, 01:50:25

Tytuł: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: Gieferg w Wt, 19 Marzec 2019, 01:50:25
...czyli seria, która 20 lat temu sprawiła, że odechciało mi się czytać innych książek...

W czasach eRPeGowych (przełom tysiącleci) podrzucił mi jeden z współgraczy, no i wsiąkłem. Wkrótce potem okazało się, że robią film - jak wyszło wszyscy wiemy, ale do samych książek wracałem jeszcze wielokrotnie, a styl ASa miał też spory wpływ na to, co samemu później zdarzało mi się pisać. Co prawda po latach zacząłem dostrzegać pewne słabości, a niektóre pomysły z ostatniego tomu sagi nie nigdy nie przypadły mi do gustu, ale pozycja całości jako ulubionej książki ever nigdy nie została zagrożona. Później sięgnąłem też po trylogię husycką, ale jej poziom to niestety równia pochyła, niezły początek, a potem już tylko gorzej i gorzej.

Ulubiony tom Wiedźmina to "Chrzest Ognia", najsłabszy - "Sezon Burz".
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: wonap w Wt, 19 Marzec 2019, 17:50:12
Seria owszem dobra;) Całości nie przeczytałem. Po 4 tomach straciłem zapał;) Ostatnio czytałem ciekawszą również polską serię ale nie będę wtrącać w innych wątek;)
Wiedźminowi udał się rozgłos również poza Polską i to bardzo cieszy;)
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: death_bird w Wt, 19 Marzec 2019, 20:14:02
@wonap, napisz koniecznie co to za ciekawsza polska seria, bo jeśli faktycznie taka będzie to wysyłam piwo pod wskazany adres.  8)
Tak. W moich oczach nic co czytałem do tej pory z fantastyki nie jest w stanie pobić Wiedźmaka. Nikt nie pisze takich dialogów jakie się Sapkowskiemu w głowie zalęgły przy pisaniu Sagi. Inna sprawa, że "Sezon burz" nie traktuję w ogóle jako kanonu. Ta książka to taki równoległy Geralt z równoległej Rivii.

A ulubionego tomu wskazać nie jestem w stanie (choć faktem jest, że momenty najsilniej oddziałujące mi na wyobraźnię są chyba w "Wieża Jaskółki"), dlatego raz na 3-4 lata czytam całość.
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: Szekak w Wt, 19 Marzec 2019, 20:15:47
Ja czekam na jakieś kozackie wydanie Wiedźmina z kozackimi ilustracjami itp. bo do tej pory nic takiego się nie ukazało.
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: wonap w Wt, 19 Marzec 2019, 22:12:08
Cytat: death_bird w Wt, 19 Marzec 2019, 20:14:02
@wonap, napisz koniecznie co to za ciekawsza polska seria, bo jeśli faktycznie taka będzie to wysyłam piwo pod wskazany adres.  8)
Tak. W moich oczach nic co czytałem do tej pory z fantastyki nie jest w stanie pobić Wiedźmaka. Nikt nie pisze takich dialogów jakie się Sapkowskiemu w głowie zalęgły przy pisaniu Sagi. Inna sprawa, że "Sezon burz" nie traktuję w ogóle jako kanonu. Ta książka to taki równoległy Geralt z równoległej Rivii.

A ulubionego tomu wskazać nie jestem w stanie (choć faktem jest, że momenty najsilniej oddziałujące mi na wyobraźnię są chyba w "Wieża Jaskółki"), dlatego raz na 3-4 lata czytam całość.

Daj mi ze 3 tygodnie na dokończenie serii bo wczoraj skończyłem 1 tom i szczęka opadła;) ale widzę, że kolejny były nagradzane więc poziom może nie spadnie;)
Chodzi o "Pan Lodowego Ogrodu"

https://www.empik.com/mistrzowie-polskiej-fantastyki,p1185370993,prasa-p
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: death_bird w Wt, 19 Marzec 2019, 22:41:50
Cytat: wonap w Wt, 19 Marzec 2019, 22:12:08
Daj mi ze 3 tygodnie na dokończenie serii bo wczoraj skończyłem 1 tom i szczęka opadła;)

No to co chwalisz dzień przed zachodem Słońca jak niedźwiedź jeszcze w lesie? ;)

Cytat: Szekak w Wt, 19 Marzec 2019, 20:15:47
Ja czekam na jakieś kozackie wydanie Wiedźmina z kozackimi ilustracjami itp. bo do tej pory nic takiego się nie ukazało.

To akurat nie jest zabawa dla mnie. Ilustracje mam w głowie i tam pozostaną. :)
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: tomsawyer w Śr, 20 Marzec 2019, 19:57:31
Jeśli idzie o Wiedźmina, to wprost uwielbiam to całe uniwersum. Mam nawet specjalną półeczkę poświęconą książkom Sapkowskiego.
Przydałoby się, piszę jako fanatyk, jakieś porządne wydanie sagi razem z czymś w stylu Wiedźmin Companion.
Dotychczas SuperNowa zmienia tylko okładki, a skład pozostaje ten sam. Do tego stopnia, że w pierwszej edycji kolekcjonerskiej, powielono (z I-ego wydania) błędną numerację rozdziałów, chyba pierwszego, opowiadania.
Przy okazji warto wspomnieć o znakomitych audiobookach śp. Fonopolis. Sagę dociągnęli do "Chrztu ognia" plus "Sezon burz" i dwa opowiadania z "Coś się kończy...". Realizacja jest perfekcyjna. Ktoś z Was ma może jakieś informacje w sprawie kontynuacji tych audiobook'ów?
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: Benson w Cz, 11 Kwiecień 2019, 08:50:50
Dla mnie absolutne mistrzostwo. Wiem, że jest wielu takich, dla których saga jest o wiele słabsza od opowiadań, ale dla mnie całość jest od początku do końca 10/10. Przeczytałem już chyba 6 razy i myślę o kolejnym powrocie do tego świata :)
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: Lyricstof w Pn, 22 Kwiecień 2019, 20:22:14
Przygoda z Sapkowskim zaczęła się od „Drogi, z której się nie wraca” zamieszczonej w Fantastyce. Później były opowiadania „Ostatnie życzenie” i „Miecz przeznaczenia”. Potem pięcioksiąg. Dla wielu te książki były i są wielką przygodą i dużym wydarzeniem. Dla mnie wtedy były ważne.  Obecnie trochę mniej, ale jest to chyba jedyne polskie uniwersum ta bardzo rozbudowane. Trzy serie komiksowe. Trzy gry komputerowe. Film. Serial. Niedługo serial z Netflixa. Jeszcze inne rzeczy. Dużo tego.
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: Benson w Wt, 23 Kwiecień 2019, 08:08:48
Cytat: Lyricstof w Pn, 22 Kwiecień 2019, 20:22:14
Film. Serial.
Nie mam pojęcia, o czym piszesz. Nie powstał żaden film ani serial na podstawie Wiedźmina. Powtarzam - NIE POWSTAŁ.
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: Gieferg w Wt, 23 Kwiecień 2019, 11:05:30
Ma wystarczająco plusów (muzyka, role główne), żebym do niego wracał.
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: death_bird w Śr, 24 Kwiecień 2019, 00:33:23
Ja nie potrafię się przemóc w żaden sposób względem tej/tych produkcji. Pewnie nadal unosi się nade mną zespół stresu pourazowego po tamtym feralnym wyjściu do kina...
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: Gieferg w Śr, 24 Kwiecień 2019, 09:47:51
Szczerze mówiąc idąc do kina spodziewałem się zobaczyć coś gorszego niż zobaczyłem, więc obeszło się bez traumy.
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: misiokles w Cz, 22 Październik 2020, 15:07:17
Offtop: w Ameryce lada dzień wyjdzie tłumaczenie pierwszego tomu trylogii husyckiej. Są pierwsze recenzje. https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=1182780798789386&id=350987655302042
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: Gieferg w Cz, 22 Październik 2020, 19:35:22
Do działu literatura z tym.

A ja sobie ostatnio powtórzyłem polski serial i oglądało się w sumie nie najgorzej, choć w kilku ostatnich odcinkach wyraźnie czuć przeciąganie na siłę przy pomocy nudnych zapychaczy i totalnie zbędnych wątków. Ostatni odcinek składa się z nich w 80%.

Podtrzymuję także twierdzenie, że w polskim serialu jest co najmniej kilka punktów programu zrealizowanych zdecydowanie lepiej niż u Netflixa.
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: death_bird w Cz, 22 Październik 2020, 21:42:55
Pewnie przyjdzie to wyciąć albo przekleić, ale muszę przyznać, że o ile Trylogia Husycka lekko mnie wymęczyła (momentami to był straszny kociokwik) to jednak świetnie, że Jankesi wzięli się za tłumaczenie, bo znowu będzie choć przez chwilę głośno o naszej części kontynentu.
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: Dracos w Cz, 04 Marzec 2021, 15:55:52
Gdyby ktoś był zainteresowany wywiad pomiędzy Sapkowskim a Abercrombie.

https://www.scifinow.co.uk/books/conversations-with-andrzej-sapkowski-and-joe-abercrombie-part-one/ (https://www.scifinow.co.uk/books/conversations-with-andrzej-sapkowski-and-joe-abercrombie-part-one/)

https://www.scifinow.co.uk/books/conversations-with-andrzej-sapkowski-and-joe-abercrombie-part-two/ (https://www.scifinow.co.uk/books/conversations-with-andrzej-sapkowski-and-joe-abercrombie-part-two/)
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: Death w Cz, 04 Marzec 2021, 18:16:48
Akurat czytam ostatni tom Sagi (pierwszy raz w życiu) i jestem zachwycony. Zostało mi 220 stron do końca. A potem zostanie mi tylko Sezon burz. No i pierwsza gra. Dwójkę i trójkę przeszedłem już po dwa razy.
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: death_bird w Cz, 04 Marzec 2021, 19:29:38
Do licha.
Zazdroszczę każdemu kto czyta to po raz pierwszy...
Inna sprawa, że w grach pewnie tona spoilerów.
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: Gieferg w Cz, 04 Marzec 2021, 22:30:29
Gry (zwłaszcza trójka) spoilerują maksymalnie. Pierwsze czytanie po nich musi cholernie tracić w porównaniu do pierwszego czytania bez spoilerów.
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: Pan M w Pn, 19 Lipiec 2021, 04:33:33
Wiedźmina wziąłem na tapetę z dobre 11 lat temu. Opowiadania wywarły na mnie spore wrażenie. Dialogi były pisane z humorem i sporą lekkością, sam klimat opowiadań gdzie samotny bądź w towarzystwie Jaskra Geralt przeżywał przygody robił robotę. Lore i tło fabularne były najlepsze właśnie w minimalistycznej formie opowiadań. "Mniejsze zło" i "Ostatnie życzenie" to dla mnie jedne z najlepszych krótkich form w Polskiej fantastyce.

Od sagi za to odbiłem się totalnie "Krew elfów" mnie koszmarnie wymęczyła. Dużo politykowania, im więcej tych wszystkich królów, czarodziejów, królestw a mniej awanturniczych przygód bez historii większej od życia w tle tym gorzej- no dobra opowiadania zwiastowały ważny wątek Ciri, ale właśnie zwiastowały, a nie zrobiły z tego cały cykl książek. Irytował mnie też związek Geralta z Yennefer, który przypomniał mi jakaś patologiczną relację w której do tego facet nie mający problemu z kobietami zmieniał się kompletnie pozbawionego charakteru pantofla a Yennefer to było po prostu wredne babsko i tyle. Do tej pory nie ukończyłem czytania sagi.

Gry chociaż przeszedłem i są to solidne produkcje, ale trójka też potrafiła mnie wymęczyć. Wiem, że niektórych zszokuje, ale mi się Wiedźmin mocno kojarzy z nudą. Lore w sadze mnie strasznie wymęczyło, growa trójeczka zamula gameplayem i czymś jeszcze w bebechach. Nie wiem czy to nie setting, który choć generalnie fajny za bardzo napina się na bycie mrocznym, a poza wątkiem krwawego Barona to prawdę powiedziawszy nie jest to aż tak mroczny świat jakby chcieli tego twórcy, serio  jest trochę dużo bardziej posępnej fantastyki od tego. Mam też wrażenie, że to trochę rozmycie pierwotnego pomysłu Sapkowskiego, który jednak  pisząc Wiedźmina często przedstawiał go jako parodię fantasy z zacięciem i jajem.
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: Nesumi w Pn, 19 Lipiec 2021, 15:53:49
Saga fajna jest. Spróbuj jeszcze raz.
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: Gieferg w Pn, 19 Lipiec 2021, 16:55:36
Saga >>>> opowiadania.
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: jotkwadrat w Pn, 19 Lipiec 2021, 16:56:31
Pierwsze 3 tomy sagi są całkiem całkiem. Czwarty już przynudza a przez piąty ledwie przebrnąłem.
Jednak Sapek zdecydowanie lepiej się sprawdza w krótszych formach.
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: Gieferg w Pn, 19 Lipiec 2021, 17:13:32
No piąty jest najsłabszy, to fakt. Ale nie tak słaby jak Boży Bojownicy i Lux Perpetua.
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: SkandalistaLarryFlynt w Pn, 19 Lipiec 2021, 22:33:57
Cytuj
Saga >>>> opowiadania.

   Eeee, no nie. Aczkolwiek ze względów czysto literackich z pewnością, widać że Sapkowski mocno poprawił pióro, ale opowiadania dawały trochę więcej "funu". Tym niemniej za sagą przepadam, może i Wieża Jaskółki i Pani Jeziora nieco wymuszone, ale mimo wszystko ciągle fajne. Sezonu Burz kompletnie nie pamiętam, ale o ile mi się dobrze wydaje przyjąłem go całkiem pozytywnie więc tragedii raczej nie było.
  Za to Trylogię Husycką wspominam koszmarnie. Ciągnęło się to to bez końca i składało na poły z cudownych zbiegów okoliczności oraz ilości motywów deus ex machina o której nie zamarzyli nawet redaktorzy Marvela i na poły często przynudnawych lekcji historii zwłaszcza w postaci opisów kto był w co ubrany oraz co chwilę wrzucanych łacińskich sentencji, najczęściej bez tłumaczenia. Milion postaci nieustannie ględzących bez sensu, oraz milion wątków pobocznych w dużej mierze nierozwiązanych a to wszystko owijające się wokół kompletnie niewiarygodnych przygód rzucanego jak przysłowiowy worek kartofli bohatera którego nie da się polubić. Do tego wkładanie swoich własnych przemyśleń i problemów świata dzisiejszego, które pasowało do post-modernistycznego fantasy (czymkolwiek by ono nie było), ale do pseudo-historycznej powieści już niekoniecznie. Doprawdy groteskowa lektura. Zniechęciło mnie to do przeczytania Żmiji i może dobrze, bo ta nie ma najlepszych opinii. Z szacunku dla autora zostawiłem na półce, ale nie wyobrażam sobie, abym kiedykolwiek miał powrócić.
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: Edgar w Pn, 19 Lipiec 2021, 23:31:38
Dla mnie opowiadania z pierwszych dwóch tomów są świetnym wyprowadzeniem do całej sagi, którą czyta się równie wyśmienicie. Przerabiałem jednak to wszystko na bieżąco, poczynając od opowiadań w Fantastyce. Pamiętam oczekiwanie na ostatni tom i jednak pewien zawód, że saga wiedźmińska została tak mocno opanowana przez Camelot.
Później Sapkowski zaliczył według mnie jakościowy zjazd. Trylogia Husycka była jeszcze całkiem niezłym czytadłem, choć oczekiwania były większe, ale już Żmija była tak bardzo słaba, że trudno było mi uwierzyć w to, że mógł to napisać ten sam człowiek. Bez znajomości rosyjskiego, a zwłaszcza rosyjskiego żargonu wojskowego ta książka traci jakiekolwiek sens. Ciągłe przypisy, które wytrącają z i tak słabej fabuły.
Na szczęście Sapkowski wrócił do Wiedźmina (wbrew temu, co wcześniej mówił) i stworzył całkiem niezły Sezon burz.
Po Wiedźminie liczyłem na to, że dostaniemy od niego jeszcze mnóstwo pięknych książek. Gdzieś się pan Andrzej w tym pogubił trochę.
Na szczęście mamy Wiedźmina, którego będą czytać kolejne pokolenia i który zasłużenie znajduje się w panteonie polskiej literatury, nie tylko fantastycznej.
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: Gieferg w Pn, 19 Lipiec 2021, 23:47:43
Cytuj
Eeee, no nie. Aczkolwiek ze względów czysto literackich z pewnością, widać że Sapkowski mocno poprawił pióro, ale opowiadania dawały trochę więcej "funu".

Mi nie dawały. Nie podyskutujesz.

Cytuj
Za to Trylogię Husycką wspominam koszmarnie. Ciągnęło się to to bez końca i składało na poły z cudownych zbiegów okoliczności oraz ilości motywów deus ex machina

Pierwszy tom niezły, a potem już tylko równia pochyła. Nie jestem w stanei zliczyć ile razy Reynevana ktoś złapał tylko po to, by ten się fuksiarsko uwolnił, tylko po to, żeby zaraz złapal go ktoś inny. Finał też lipny i niedorobiony na zasadzie -
Spoiler: PokażUkryj
a nie wiem co z nimi zrobić to ich pozabijam i tyle.
  W dodatku skrajnie nijaki bohater.
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: SkandalistaLarryFlynt w Pn, 19 Lipiec 2021, 23:54:38
Cytuj
Mi nie dawały. Nie podyskutujesz.

Nie miałem zamiaru. Po co dyskutować o oczywistych rzeczach?

Cytuj
Finał też lipny i niedorobiony na zasadzie...

I jakby skądś znany no nie?
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: death_bird w Wt, 20 Lipiec 2021, 00:40:02
Cytat: Gieferg w Pn, 19 Lipiec 2021, 23:47:43
W dodatku skrajnie nijaki bohater.

Że nijaki? W żadnym razie.
On był tak cholernie wkurzający, że zgonu życzyłem mu od połowy pierwszego tomu.
Taka wnerwiająca karykatura Jaskra. Nijaka to tam była reszta.
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: Rodrigues w Śr, 08 Wrzesień 2021, 15:07:11
Nie wiem czy jest potrzeba zakładania nowego wątku z tytułem "Wiedźmin" dlatego wrzucę tego newsa tutaj:

(https://img.android.com.pl/images/user-images/2021/09/oshee-eliksiry-wiedzmina.jpg)

https://www.wiadomoscihandlowe.pl/artykul/limitowana-seria-oshee-sygnowana-marka-wiedzmin-pojawi-sie-w-zabce (https://www.wiadomoscihandlowe.pl/artykul/limitowana-seria-oshee-sygnowana-marka-wiedzmin-pojawi-sie-w-zabce)

Najpierw oranżadka Kajko i Kokosz a teraz seria napojów z Wiedźminem. Chyba branża spożywcza dostrzegła "nowy" potencjał marketingowy ;). Swoją drogą ciekawe pomysły: użycie nazw eliksirów na puszkach, no i napój z Yen o smaku bzu i agrestu ::) ;). Jeszcze nie kosztowałem, ale może się skuszę.
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: gashu w Pt, 10 Wrzesień 2021, 07:56:30
Internety już to skomentowały:

(https://pbs.twimg.com/media/E-wc1EzXoAE-vu7?format=png&name=medium)

;)
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: Rodrigues w Pt, 10 Wrzesień 2021, 09:47:02
Dobre, ale to chyba bardziej podpinanie się pod świat gier CDPR, więc sugerowałbym smak cyber-cebuli  ;)
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: Hasszz w Śr, 13 Październik 2021, 03:08:34
Moja ulubiona saga fantasy uwielbiam sage jak i opowiadania. Gry juz duzo duzo mniej.
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: Roszpunek w So, 10 Grudzień 2022, 21:56:16
Sapkowski to taki must have w polskiej fantastyce. Ogólnie całość oceniam na plus, ale były części, które mnie okropnie nudziły jak np. chrzest ognia. Na plus za to miecz przeznaczenia, dużo było tam humoru, który lubię.
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: starcek w Nd, 11 Grudzień 2022, 20:13:13
Patrząc na upodobania AS'a, to internety powinny dać jego fizys na czymś zdecydowanie mocniejszym.
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: SkandalistaLarryFlynt w Pn, 20 Listopad 2023, 16:59:26
  Pod koniec przyszłego roku, premiera nowej książki Sapkowskiego. O czym będzie nie wiadomo, czy bohaterem będzie Geralt, też nie.
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: death_bird w Cz, 23 Listopad 2023, 13:18:59
O ile to będzie książka Sapkowskiego. Co do "Sezon burz" to są wątpliwości kto to pisał.  ;D
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: Deg w Cz, 23 Listopad 2023, 22:20:33
Do Szekspira też są, a ciągle schodzi ;)
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: death_bird w So, 25 Listopad 2023, 11:57:06
Dwie różne kwestie: jeżeli Szekspira nie pisał Szekspir tylko ktoś kto traktował go jako parawan to i tak pisał to ten sam gość na tym samym poziomie. Nieważne kim był i jak się nazywał. Jeżeli "Sezon burz" napisał ktoś inny niż A.S. to byłoby to klarowne wyjaśnienie słabego poziomu tego tomu.
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: Gieferg w So, 25 Listopad 2023, 12:51:23
Po Bożych bojownikach i Lux Perpetua spadku poziomu w Sezonie burz jakoś specjalnie nie poczułem. Co więcej, już ze względu na samego głównego bohatera i świat wciąż lepiej mi się to czytało niż te wymęczone dwa tomy trylogii husyckiej, w której pomysły na fabułę w zasadzie skończyły się na pierwszym tomie, a główny bohater był chodzącą definicją nijakości.
Tytuł: Odp: Wiedźmin
Wiadomość wysłana przez: misiokles w So, 25 Listopad 2023, 12:51:34
A wiek (+14 lat) nie jest klarownym wyjaśnieniem?