Tłumaczenia komiksów vol. 2

[Castiglione]

Przecież my wiemy lepiej, kto by się przejmował jakimiś oryginałami.

[Kadet]

W sumie wystarczyłaby jedna osoba znająca konkretny język w jury, bo wtedy mogłaby się skupić na porównaniu z oryginałem, a reszta - na brzmieniu polskiej wersji. Zakładam na przykład, że w takim jury bez problemu znajdzie się co najmniej jedna osoba, która zna angielski na tyle, by czytać komiksy w tym języku. Wtedy bierzesz kogoś, kto zna francuski, no i może kogoś z hiszpańskim i - dla mangi - inną osobę z japońskim. To powinno pokryć znaczną część przekładów wychodzących w Polsce.

Zakładam też na przykład, że jeśli masz w jury kogoś, kto mówi po francusku, i kogoś, kto mówi po hiszpańsku, to razem będą w stanie przyjrzeć się np. komiksowi po włosku, bo te języki są pokrewne - może nie w najdrobniejszych szczegółach, lecz na tyle, by stwierdzić, czy ktoś nie pisze tam kompletnych dyrdymałów.

Albo po prostu zrobić zapis w regulaminie, że po wybraniu finalistów jury ma prawo konsultować się w sprawie zgodności danego przekładu z oryginałem z wybranym specjalistą z danego języka, który nie jest w jury - i popytać na uczelniach, czy jakiś anglista, iberysta czy italianista nie chciałby może wesprzeć konkursu. W sumie można by nawet nawiązać współpracę z wybranym uniwersytetem i dzięki temu bardziej rozreklamować i konkurs, i uniwersytet (win-win).

Takie moje luźne pomysły wymyślone na szybko, nie wiem, na ile to realistyczne.

[Brvk]

Myślę, że znaczenie nagrody dla naszych tłumaczy komiksowych nie jest warte wielkiej dyskusji, a co dopiero powoływania wyspecjalizowanej komisji śledczej do badania zgodności tekstu z oryginałem. Ważniejsza wydaje się być biegłość językowa jurora i jego obycie z komiksowym sposobem słownej narracji.

Nie uważam, że należy bagatelizować jakość przekładu komiksu, ale chyba oczekujecie zbyt wiele. Nawet czasopismo Literatura na świecie, zorientowane głównie na jakość pracy translatorskiej, w regulaminie przyznawanej przez siebie nagrody dla tłumaczy i wydawców, bardzo ogólnikowo i lakonicznie opisuje zasady, w ogóle nie wspominając o kryteriach. A jednak wyróżnienia te przyznawane są od wielu lat i cieszą się w środowisku niemałym prestiżem.

[Kadet]

Zapis na stronie o konkursie jest dość ogólny i nie wykluczam, że jakieś porównanie przekładów z oryginałami w ramach pracy jury będzie się odbywało. Wiem tylko jedno: nie można mówić o poważnej krytyce przekładu bez zestawienia danego tłumaczenia z tekstem źródłowym. Ocena polskiej szaty językowej też jest ważna, ale to tylko jeden z aspektów.

Bez porównywania tekstów organizatorzy naraziliby się na hipotetyczne zagrożenie, że dadzą jakiemuś dziełu nagrodę, a potem jakiś zaciekawiony tym ekspert zrobi porównanie, znajdzie parę rażących odstępstw od oryginału i będzie zakłopotanie publiczne. Z doświadczenia wiem, że czasem możesz czytać tłumaczenie po polsku i wszystko wydaje się OK, nawet super, ale potem rzucasz okiem na oryginał i okazuje się, że w różnych miejscach oryginalny autor chciał powiedzieć jednak coś innego.

[Koalar]

Z tego, co widzę, to tylko Tomasz Pindel jest związany z tłumaczeniem. Sorry, ale jak były zgłoszone 64 pozycje, to dobrze jak wszyscy chociaż przeczytają te komiksy, w co szczerze wątpię. Tak czy siak wybór najlepszego tłumaczenia w oparciu o kryterium "bo nam się podoba" to jest kompromitacja. Dla mnie to kolejna gównonagroda, z tym że jeszcze gorsza niż wydawca roku, bo na tą idzie jeszcze więcej publicznych pieniędzy.

[Komediant]

Całkiem spoko inicjatywa, do listy nominowanych też ciężko się przyczepić. Co do porównywania z tekstem oryginalnym to raczej trudno oczekiwać, że te parę osób z jury będzie wertowało kilkadziesiąt tytułów w poszukiwaniu błędów rzeczowych, tu raczej muszą zaufać profesjonalizmowi wydawcy, redaktora i samego tłumacza. No a jak ktoś woli szukać spisków to zawsze coś znajdzie.
No i można by coś honorowo za poprzednie lata przyznawać, bez takiego Birka chociażby takie tytuły jak Blueberry czy komiksy Bourgeona byłyby trochu językowo uboższe.

[Takesh]

Ja bym dodał jeszcze inne tłumaczenia, ale rozumiem, że się nie da wszystkie wrzucić. Jedynie co mnie zastanawia to tłumaczenia mang. Czy nie ma tej liście żadnej? Tyle tytułów i duże nakłady, dominacja rynku, a żadnej nominacji? Czyli tak słabo są tłumaczone?

[studio_lain]

A widzisz tam superhero? Spojrz na jury, spojrz na wybrane tytuly i masz odpowiedz. Komiksy trafiajace w nasz gust Kasia zglosila Ce do tego konkursu.

[Takesh]

No CE też tam widziałbym...

[Bazyliszek]

Pan Jankowski niestety zaliczył wtopę swymi tłumaczeniami początkowych tomów SBM. Nie czytałem Torpedo, więc trudno mi się wypowiadać. Jego wcześniejsze znane mi tłumaczenia były zadowalające.

Paulina Braiter w tym roku na WTK/KW mówiła o tym jak ciężko się tłumaczy Alana Moore'a.

[Enceladus]

A widzisz tam superhero? Spojrz na jury, spojrz na wybrane tytuly i masz odpowiedz. Komiksy trafiajace w nasz gust Kasia zglosila Ce do tego konkursu.

hmm kółko wzajemnej adoracji?   

[Smok]

Gildia oferuje możliwość tańszego zapoznania się z nominowanymi komiksami - dostały dla siebie promocję i specjalną zakładkę w sklepie.

Cieszy mnie pojawienie się tej nagrody, ale chciałbym wiedzieć, jak przebiegał proces wyboru nominowanych. Skoro nagroda jest przyznawana po raz pierwszy, to byłoby super, gdyby w programie MFKiG znalazł się jakiś punkt jej poświęcony, podczas którego członkowie jury mogliby opowiedzieć o swojej pracy.

Swoją drogą, nieco smutno wygląda pięć nominacji dla komiksów Kultury Gniewu przyznanych przez jury, które w 2/3 składa się z osób związanych z tym wydawnictwem. "Anastazja" była wydana dawno temu i jest zakończona, więc jeszcze można przymknąć oko na obecność Magdaleny Lankosz, ale "Niesłychane losy Ivana Kotowicza" Kajetana Kusiny czekają na finał i nawet niedawno autorzy ożywili facebookową stronę komiksu. Jasne, Kusina jest też popularnym blogerem i naprawdę nie mam nic do niego, ale wolałbym, aby na jego miejscu znalazł się np. Pawełek, Jeliński czy inny gość/prelegent. Wierzę w bezstronność jury, ale niesmak i tak pozostaje. Oby w przyszłym roku udało się uniknąć podobnych sytuacji.

[studio_lain]

Trzyosobowe jury będzie oceniać tłumaczenia na podstawie jakości brzmienia komiksu w języku polskim.

przegapiłem to - ale jesli tak jest -  to jest to nagroda dla korekty i redaktora

[Kadet]

Ja bym dodał jeszcze inne tłumaczenia, ale rozumiem, że się nie da wszystkie wrzucić. Jedynie co mnie zastanawia to tłumaczenia mang. Czy nie ma tej liście żadnej? Tyle tytułów i duże nakłady, dominacja rynku, a żadnej nominacji? Czyli tak słabo są tłumaczone?

W komentarzach pod ogłoszeniem na swoim profilu MFKiG pisze, że tylko dwa wydawnictwa mangowe przesłały im zgłoszenia. Nie wiem jednak, ile było tych zgłoszeń i jakich tytułów dotyczyły.

[Disclaimer: to jest zupełnie anegdotyczny i całkowicie niemiarodajny przykład, którego nie powinno się używać jako żadnego dowodu na tłumaczenie mang w ogóle] Jedną mangę w życiu kupiłem - pierwszy tom "Kapitana Tsubasy" - i tam cokolwiek się zdziwiłem, jak piłkarze, zamiast strzelać gole, "zdobywają punkty"

[Koalar]

Cieszy mnie pojawienie się tej nagrody, ale chciałbym wiedzieć, jak przebiegał proces wyboru nominowanych. Skoro nagroda jest przyznawana po raz pierwszy, to byłoby super, gdyby w programie MFKiG znalazł się jakiś punkt jej poświęcony, podczas którego członkowie jury mogliby opowiedzieć o swojej pracy.

Zapewne tak: jury dostało pliki z nominowanymi komiksami. Czy przeczytali wszystko, to nikt ich nie sprawdzi, a powiedzieć mogą, co chcą. Pogłosowali sobie i im wyszło, co wyszło. Większych rozkmin ani burzliwych dyskusji bym się nie spodziewał.

Trzyosobowe jury będzie oceniać tłumaczenia na podstawie jakości brzmienia komiksu w języku polskim.

przegapiłem to - ale jesli tak jest -  to jest to nagroda dla korekty i redaktora

Zależy, jak jest dobry tłumacz, to korekta i redakcja nie mają wiele roboty.
Czymkolwiek by się nie kierowali, to nagroda i tak będzie częściowo dla korekty i redaktora. Nawet przy porównywaniu oryginału z tłumaczeniem nie wiadomo, na ile w polski tekst ingerowała korekta i redaktor. Chyba że porównywano by oryginał i tłumaczenie przesłane przez tłumacza. Wtedy byłaby oceniana praca tłumacza, jakość tłumaczenia. Teraz jest oceniane brzmienie, które może mocno odbiegać od oryginału lub może wynikać bardziej z pracy redakcji niż tłumacza. Co jest kompletnie i konkretnie bez sensu.